بررسی برخی شاخص های فیزیولوژیک، عملکرد دانه و اجزای عملکرد ارقام کلزا تحت تاثیر تنش خشکی

مطالعه با هدف ارزیابی شاخص های فیزیولوژیک جهت بررسی اثر خشکی بر عملکرد دانه و اجزای آن روی کلزا به صورت فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی آذربایجان شرقی طی سال زراعی 90-89 اجرا گردید. فاکتور های آزمایش شامل آبیاری در 3 سطح: بدون تنش و کمبود آب در مرحله روزت و پرشدن دانه و ژنوتیپ شامل کرج1، کرج 3، اپرا، اکاپی، لیکورد و مودنا بودند. کمبود آب در مرحله روزت باعث افزایش دمای برگ و کاهش محتوای آب نسبی برگ و هدایت روزنه ای می شود، ولی اثر معنی داری روی عملکرد دانه، روغن و اجزای عملکرد نداشت. خشکی در دوره پرشدن دانه ها باعث کاهش محتوای آب نسبی برگ، هدایت روزنه ای و افزایش دمای برگ گردید. همچنین کم آبی در دوره پر شدن دانه کاهش معنی دار ارتفاع بوته، اجزای عملکرد دانه به جز تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه و روغن را به دنبال داشت. بین عملکرد دانه با تعداد خورجین در بوته همبستگی مثبت به دست آمد. به نظر می رسد کاهش عملکرد دانه عمدتا از طریق افت تعداد خورجین در بوته باشد. با توجه به وجود همبستگی بین عملکرد دانه با هدایت روزنه ای، محتوای آب نسبی برگ و دمای برگ، این شاخص ها برای شناسایی اثرات خشکی در کلزا، مناسب دیده شدند. اکاپی و لیکورد به ترتیب با کسب 4670 و 4518 کیلوگرم دانه و 1861 و 1758 کیلوگرم روغن در هکتار از عملکرد بالاتری در دشت تبریز برخوردار بودند.